Φάκελος Spoelstra: Ικανός ή τυχερός;

Posted on Feb 28 2015 - 12:30pm by Gus Chr

Ο head coach των Miami Heat έχει κατακτήσει ήδη δύο δαχτυλίδια πρωταθλητή. Μπορεί να χτίσει σε αυτά ή απλώς ήταν τυχερός που βρέθηκε στον δρόμο του ο LeBron James;

dt.common.streams.StreamServer

Στο πρώτο roundtable του Ball Hog είχε δώσει μια εκθειαστική για αυτόν απάντηση ο Νίκος και τώρα θαρρώ είναι μία κατάλληλη περίοδος για να εξετάσουμε κάπως πιο ενδελεχώς την προπονητική πορεία ενός εκ των μόλις τεσσάρων εν ενεργεία προπονητών του ΝΒΑ1)Popovich, Carlile και Rivers οι άλλοι τρεις που έχουν κερδίσει το δαχτυλίδι του πρωταθλητή.

Είναι άλλωστε κάτι που αποτελεί ένα από τα συχνά ερωτήματα του μπασκετικού κόσμου, τόσο στις ΗΠΑ όσο και εκτός: o Erik Spoelstra είναι υποτιμημένος ή υπερτιμημένος; Τυχερός ή ικανός; Σε ποιο ράφι ανήκει; Μπορεί να φτάσει σε επίπεδα θρύλων, όπως του Red Auerbach, του Phil Jackson ή του Gregg Popovich; Έχει εκείνη την προσωπικότητα που θα τον κάνει να φτάσει σε εκείνο το σημείο; Ή μήπως είναι από εκείνες τις περιπτώσεις που θα πρέπει να θεωρεί τον εαυτό του ευλογημένο/τυχερό που συνυπήρξε στην ομάδα των LeBron James, Dwyane Wade και Chris Bosh;

Οι περισσότεροι, μάλλον τάσσονται με την δεύτερη άποψη, γιατί ως γνωστό (και όχι μόνο ελληνικό φαινόμενο) οι ομάδες με τα μεγάλα ονόματα πάνε στον αυτόματο. Σας έχουμε νέα κύριοι (και κυρίες): καμία ομάδα, ποτέ δεν πήγε, και ούτε πρόκειται να πάει, στον αυτόματο. Ούτε καν η original Dream Team του 1992. Ο “αυτόματος” είναι για τους προπονηταράδες του καναπέ που το μόνο που βλέπουν είναι 40 λεπτά παιχνιδιού. Και ο Spoelstra δείχνει καθημερινά πως το μπάσκετ για εκείνον είναι παραπάνω από ένα παιχνίδι.

Μια ζωή προπονητής

Ας ξεκινήσουμε από τα βασικά. Άνθρωπος ο οποίος έχει συνεχόμενη παρουσία στο προπονητικό επιτελείο των Heat από το 1997 (και από ηλικία τότε 27 ετών), δεν μπορεί να μην είναι ικανός. Είτε στον τομέα της τακτικής, είτε στον τομέα της μεταδοτικότητας, είτε στον τομέα της ψυχολογίας, είτε σε όλα αυτά μαζί και σε άλλα τόσα. Κατά δεύτερον, για να το πάμε ακόμα πιο πέρα, άνθρωπος τον οποίο επιλέγει ο Pat Riley, δεν μπορεί να μην έχει κάτι. Ο 44χρονος σήμερα Spoelstra, με ρίζες από τις Φιλιππίνες, πρέπει να ήταν από εκείνους που πρώτα είπε την λέξη ”μπάσκετ”και μετά το ”μαμά” ή ”μπαμπά”. Έπαιξε για τέσσερα χρόνια ως κολεγιόπαιδο στους Portland Pilots, ωστόσο δεν έγινε ποτέ draft από το NBA. Το μικρόβιο της προπονητικής, είχε ξεκινήσει από τις μέρες του κολεγίου, όταν έβλεπε τους Blazers του Rick Adelman.

H πρώτη του δουλειά ήρθε σε ηλικία 22 ετών, όταν μετακόμισε στην Γερμανία για χάρη της Tus Herten. Εκεί έμεινε για δύο χρόνια ως παίχτης/βοηθός προπονητή, ενώ παράλληλα είχε αναλάβει την ομάδα των νέων. Το 1995, οι Heat του πρόσφεραν δουλειά ως αναλυτή παιχνιδιών (video coordinator), θέση την οποία κράτησε για δύο χρόνια. Το 1997 πήρε την θέση του στο τεχνικό επιτελείο των Heat ως βοηθός, κρατώντας παράλληλα εκείνη του video coordinator. Μέσα από την διαδικασία της ανάλυσης παιχνιδιών, οι Heat είδαν στον “Spo” το προσόν του scouter και το 1999 πήρε την θέση του advance scout, παραμένοντας βοηθός προπονητή. Αυτός ο διπλός ρόλος κράτησε μέχρι το 2001, όταν ο 31χρονος τότε προπονητής, συνέχισε μεν να αποτελεί βοηθό προπονητή, αλλά προάχθηκε σε υπεύθυνο του τμήματος scouting του Miami. Με αυτό το status, o Spoelstra πήγε μέχρι το 2008, έχοντας κατακτήσει ως βοηθός το πρωτάθλημα του 2006. Το ’08 όμως είχε έρθει η μεγάλη του στιγμή, καθώς ο Pat Riley θα αποσυρόταν από τους πάγκους. Εκλεκτός του; Ο επί χρόνια βοηθός του. Έκτοτε, ο Spoelstra μετράει έξι συνεχόμενες παρουσίες στα playoffs, τέσσερις συνεχόμενους τελικούς, και δύο συνεχόμενα πρωταθλήματα. To αξιοσημείωτο όμως δεν είναι μόνο το ότι τα μισά ακριβώς χρόνια της ζωής του τα περνάει κάνοντας αυτό που θέλει, δηλαδή προπονώντας, αλλά το ότι ψάχνει καθημερινά τρόπους να καταπιάνεται με το παιχνίδι.

Καλύτερο παράδειγμα αυτού, είναι η μπασκετική ακαδημία που ίδρυσε στο Miami τον Ιανουάριο του 2014 για αγόρια και κορίτσια ηλικίας 8 ως 18 ετών. Μην νομίζετε όμως πως αυτή η ακαδημία είναι μόνο προϊόν μιας διαδικασίας branding. Το αντίθετο. Ο Spoelstra περνάει πολλές ώρες στο κλειστό του La Salle High, όποτε αυτό δεν έρχεται σε σύγκρουση με τις υποχρεώσεις του με τους Heat. Χαρακτηριστική είναι η ιστορία, της 6ης Σεπτεμβρίου του 2014, όταν ο head coach των Heat βοηθούσε έναν τελειόφοιτο του Λυκείου, ονόματι Joseph Jacknelson. Ο 17χρονος guard αποφάσισε να δουλέψει το τρίποντό του και μαντέψτε ποιος του έδινε τις πάσες; Σωστά μαντέψατε: ο ίδιος ο Spoelstra!

Erik-Spoelstra-Basketball-Academy-891x501

Ψυχωτικός με το μπάσκετ

Ο γεννημένος στην πολιτεία του Illinois Spoelstra δεν έκανε την ακαδημία αυτή απλά για να περνάει την ώρα του. Ο ίδιος είχε δηλώσει μεταξύ άλλων στο Sports Illustrated πως “ξεχνιέμαι όποτε έρχομαι εδώ. Η διαδικασία αυτή με πηγαίνει πισω στα βασικά. Πίσω στο πως να διδάξεις το άθλημα σε παιδιά. Εδώ δεν μας ενδιαφέρει να φτιάξουμε κάποια υπερομάδα. Μας ενδιαφέρει να διδάξουμε τεχνική και συμπεριφορά”. Αυτή, ενδεχομένως, είναι και η ισορροπία που ψάχνει ο ίδιος μέσα στο μπάσκετ. Στο πως να βρίσκεται μεταξύ πίεσης/επαγγελματισμού και της αγνότητας του παιχνιδιού. Αποτελεί, βεβαίως, και την ομορφιά του παιχνιδιού και τί όρεξη έχει ο ίδιος απέναντί του. Απ’ ότι φαίνεται, η διάθεσή του είναι ίδια, είτε έχει απέναντί του ένα 8χρονο παιδί που θέλει να μάθει μπάσκετ, είτε έχει απέναντί του τον James. Η προσέγγιση αλλάζει.

Μια προσέγγιση που αλλάζει ακόμα και προς τα δικά του αγωνιστικά πλάνα. Παράδειγμα, οι φήμες (που δεν επιβεβαιώθηκαν αλλά ούτε και διαψεύστηκαν) του καλοκαιριού του 2011, όταν οι Heat έχασαν στους τελικούς από τους Dallas Mavericks. Λέγεται πως ο Spoelstra πέρασε σχεδόν όλο το καλοκαίρι με τους βοηθούς του σε υπαίθρια γήπεδα, μιας και δεν του επιτρεπόταν να χρησιμοποιήσει τις εγκαταστάσεις των Heat λόγω του lock out, προσπαθώντας να δει στην πράξη αν μπορεί να παραλλάξει μερικά συστήματα ομάδων του NFL και να τα προσαρμόσει στα μπασκετικά πεπραγμένα. Με τις κατακτήσεις του 2012 και 2013, να μου επιστρέψετε να θεωρήσω πως μάλλον το κατάφερε.

Και μπορεί οι περισσότεροι να υποστηρίζουν πως ο Spoelstra πέτυχε γιατί είχε τον LeBron στο πλευρό του, ωστόσο η επίδραση του 44χρονου πάνω στον “Βασιλιά” ήταν κάτι παραπάνω από ευεργετική. Από μια ασταμάτητη καλαθομηχανή του Cleveland, o James μετατράπηκε στον καλύτερο παίχτη του κόσμου. Έγινε πιο πολύπλευρος στην επίθεση και σκλήρυνε ακόμα περισσότερο στην άμυνα. Αυτό δεν το υποστηρίζει έτσι απλά ο γραφών, αλλά ο Kirk Goldsberry (σε συνδυασμό με δηλώσεις του James) σε αυτό το άρθρο του. Και ως γνωστόν όταν μιλάει ο γκουρού των αριθμών, καλό θα είναι εμείς οι υπόλοιποι να δεχόμαστε τα πληρέστατα data του.

Αλχημείες

Ο Spoelstra μοιάζει να είναι ο ορισμός του American Dream. Παιδί μεταναστών (μητέρα Φιλιππινέζα, πατέρας με καταβολές από Ιρλανδία, Ολλανδία και Αμερική) βρέθηκε να κάνει αυτό που ήθελε από μικρή ηλικία και να πετυχαίνει σε αυτό. Όσο περνούν τα χρόνια, ο τωρινός προπονητής του Miami, δουλεύει μανιωδώς τις αδυναμίες του, με σκοπό να γίνει καλύτερος τόσο ο ίδιος, όσο και (πρωτίστως) η ομάδα του. Αυτή του η κοσμοθεωρία δεν άλλαξε επειδή διασταυρώθηκε ο δρόμος του με τον James. Υπήρχε πιο πριν, υπάρχει ακόμα, και όλα δείχνουν πως θα εξακολουθήσει να υπάρχει. Η παρουσία του LeBron στο Miami έπαιξε αναμφισβήτητο ρόλο στην εξέλιξη του Spoelstra, ωστόσο αν κάποιος δεν έχει την δίψα να διακριθεί, δεν φτάνει εκεί που έχει φτάσει ο coach των Heat σήμερα.

Φέτος οι Heat παλεύουν για να μπουν στην post season και φαίνεται πως θα είναι μια μάχη που θα κρατήσει μέχρι την τελευταία βδομάδα της κανονικής περιόδου. Αυτό αποτελεί μια μικρή νίκη του Spoelstra στους επικριτές του, καθώς πολλοί ήταν εκείνοι που προέβλεπαν πως μετά την αποχώρηση του James από την Florida, οι Heat θα κατρακυλούσαν στην κατάταξη της Ανατολής. Ο ”Spo” όμως βρήκε τρόπους για να παίρνει τα ματς, με το pace 2)Το pace σύμφωνα με τον Spoelstra δεν αναφέρεται στο πόσο γρήγοροι είναι οι παίχτες, αλλά το πόσο γρήγορα κινείται η μπάλα και το πόσο γρήγορα πρέπει να παίρνονται αποφάσεις & space (screen του Andersen στον Bosh, αλλαγή μαρκαρισμάτων, με τον Plumlee να ακολουθεί τον Bosh στην περιφέρεια και τον Teletovic να μένει πίσω για να προστατέψει το καλάθι, δηλαδή αυτό που ήθελε o Spoelstra)  να έχει το πρώτο λόγο πια στην επίθεση των Heat.

Mια δεύτερη εκδοχή (από τις πολλές) του pace & space είναι αυτό το video:

Προσέξτε το πως ο Bosh παίρνει το screen από τον Cole κοντά στο high post. O Chalmers δίνει την μπάλα στον Bosh, κάνει κίνηση προς αυτόν, αλλά φεύγει στην αντίθετη κατεύθυνση, με αποτέλεσμα να τον ακολουθήσει ο Lopez. Ο point guard των Heat κάνει δύο ντρίπλες προς την baseline, με αποτέλεσμα να τον ακολουθεί τόσο ο Lopez, όσο και ο Williams, ο οποίος θα έπρεπε να έχει μείνει να καλύπτει τον Bosh. To αποτέλεσμα εμφανές στο video.

Όπως ήταν φυσιολογικό, μετά την επιστροφή του James στους Cavaliers, η επιθετική συγκομιδή των Heat δέχθηκε ένα τεράστιο πλήγμα. Από εκεί που το Miami σημείωνε πέρυσι 102,2 πόντους ανά παιχνίδι (12οι στην λίγκα), φέτος έπεσαν στους 93,5 (28οι). Τι είναι αυτό όμως που κρατάει την ομάδα του Spoelstra σε τροχιά play offs; Η άμυνα. Πέρυσι το franchise από την Florida δεχόταν 97,4 πόντους (5οι), ενώ φέτος τα πράγματα πάνε ακόμα καλύτερα, δεχόμενοι 96,7 πόντους ανά παιχνίδι, στατιστικό που τους δίνει την τέταρτη καλύτερη άμυνα στο NBA, αυτήν την στιγμή 3)Στατιστικά από το basketball-reference.com.

Στην φετινή πορεία βέβαια, ο Spoelstra έχει βγάλει μερικούς λαγούς από το καπέλο του (Hassan Whiteside για σένα μιλάμε), ωστόσο αυτό δεν του αφαιρεί σε τίποτα το γεγονός ότι έχει καταφέρει να βρίσκεται να διεκδικεί θέση στην post season, με ένα υλικό αμφιβόλου αξίας (πέραν των Wade, Bosh, Deng και πιο πρόσφατα του Goran Dragic, στην ομάδα υπάρχουν οι Johnson, Andersen, McRoberts, Ennis, Zoran Dragic, Napier).

Ετυμηγορία: Ικανότατος

Να με συμπαθάτε, αλλά όλα τα παραπάνω δεν μου αφήνουν περιθώριο από το να βάλω τον Spoelstra στην πλευρά των ικανών και όχι των υπερτιμημένων. Η τύχη πάντα χρειάζεται, αλλά δεν είναι εκείνη που ορίζει κάποιον που δουλεύει ασταμάτητα πάνω στο αντικείμενό του και ψάχνει συνεχώς τρόπους να το βελτιώσει και να βελτιωθεί και ο ίδιος. Συμφωνούμε πως οι Heat φέτος δεν είναι καλή ομάδα γιατί πολύ απλά τίθεται η σύγκριση στην μετά James εποχή.

Αυτό που ξεχνούν πολλοί, είναι πως μια ομάδα δεν είναι απλά μια φράση του τύπου ”είστε οι καλύτεροι, μπείτε και δείξτε το”. Ειδικά όταν έχεις προσωπικότητες μέσα σε αυτή (LeBron, Wade, Bosh εν προκειμένω) πρέπει να βρεις ποιες είναι εκείνες οι ισορροπίες που θα κάνουν τους πάντες να είναι χαρούμενοι και να λειτουργούν ως ομάδα. Ο Spoelstra απέδειξε πως είναι μαέστρος και στον τομέα της ψυχολογίας τα τελευταία χρόνια, καθώς κατάφερε να διαχειριστεί τους Big Three των Heat σε άριστο βαθμό. Αυτό, πέρα από τακτικές, είναι ό,τι πιο σημαντικό μπορεί να καταφέρει ένας προπονητής στο σύγχρονο μπάσκετ. Πάνω απ’όλα να είναι διαχειριστής. Ο “Spo” απέδειξε πως είναι άριστος διαχειριστής πάρα τις χαρακτηριστικές στιγμές έντασης που υπήρξαν μέσα στα χρόνια.

Την δεδομένη στιγμή, το Miami παίζει το καλύτερο δυνατό μπάσκετ, τηρουμένων των αναλογιών. Υπεύθυνος για αυτό είναι ο κύριος από τον πάγκο και το επιτελείο του. Και δεν ξέρω αν θα φτάσει ποτέ να είναι δίπλα στα ονόματα μεγάλων προπονητών, αλλά σίγουρα είναι ήδη δίπλα σε αυτά των ικανότατων.

The following two tabs change content below.

Gus Chr

Κώστα το λένε το παιδί, αλλά γυρνάει σπανίως όταν τον αποκαλούν με το κανονικό του όνομα. Φανατικός του twitter, λάτρης των guards και, όσο και αν δεν το παραδέχεται, κυρίως αυτών που ανήκουν στην κατηγορία “Vernon Maxwell”. Θα ήθελε να έχει διαρκείας στο Anfield, αλλά αφού δεν του έκατσε, έπιασε στασίδι στο Ball Hog. Εδώ θα τον βρείτε στην regular αρθρογραφία, λόγω του ένοχου παρελθόντος του με την αθλητική δημοσιογραφία. Σταμάτησε να αρθρογραφεί στο Hog τον Ιούνη του 2019.

References
1 Popovich, Carlile και Rivers οι άλλοι τρεις
2 Το pace σύμφωνα με τον Spoelstra δεν αναφέρεται στο πόσο γρήγοροι είναι οι παίχτες, αλλά το πόσο γρήγορα κινείται η μπάλα και το πόσο γρήγορα πρέπει να παίρνονται αποφάσεις
3 Στατιστικά από το basketball-reference.com