Gregg Popovich: 20 χρόνια επιτυχίες (μέρος Β’)

Posted on Jan 20 2018 - 3:31pm by Aris Tolios

Συνεχίζοντας από το προηγούμενο μέρος, εδώ θα ασχοληθούμε με ορισμένα από τα καλύτερα και πιο ενδεικτικά στοιχεία της διαχρονικότητας του Gregg Popovich, αλλά και με τη φετινή σεζόν. Με βάση τα δύο κείμενα, στόχος μας είναι να αναδείξουμε ό,τι ο “Pop” είναι ένα υπόδειγμα ολιστικής αντίληψης του παιχνιδιού – κάτι αντίστοιχο, ίσως, με τον Rinus Michels ή τον Valeriy Lobanovskyi στο ποδόσφαιρο, απλά με μεγαλύτερη διάρκεια.

Όσο για τον τίτλο (και για να αποφύγουμε τις παρεξηγήσεις), προκύπτει από τα γνωστό κλισέ του λαϊκού τραγουδιού π.χ. κυκλοφορεί το περιοδικό «Πίστα» με δώρο CD τις μεγάλες επιτυχίες του [τάδε]. Θα μπορούσαμε, επομένως, να «φωτοσοπάρουμε» ένα εξώφυλλο του περιοδικού με τη φάτσα του Popovich. Ωστόσο, προτιμήσαμε να πάμε με αυτό:

Case study #1: μεταξύ άμυνας και επίθεσης

Αν παρακολουθήσατε το βίντεο του Coach Nick στο προηγούμενο μέρος και αντέξατε μέχρι τώρα, θα διαπιστώσατε πως οι Spurs επιδίωξαν διαχρονικά να ακολουθούν τις ίδιες αρχές (αναζήτηση του βέλτιστου σουτ, κυκλοφορία παικτών και μπάλας, άμυνα), προσαρμοζόμενοι ελαφρώς και πάντα με τον απαραίτητο χρόνο το πολύ 2-3 ετών σε μια νέα κυρίαρχη συνθήκη στη λίγκα.

Ας δούμε λίγο τον παρακάτω πίνακα που αφορά τον «Χρυσό Αιώνα του Popovich», δηλαδή την περίοδο 1998-2014.

Δείτε λίγο τις μεταβολές από χρονιά σε χρονιά αλλά και ανάμεσα στις υπο-περιόδους. Στο πρώτο πρωτάθλημα των Spurs, το 1999, η ομάδα έχει το καλύτερο defensive rating του «Χρυσού Αιώνα» της, συμβατό με το αργό μπάσκετ της δεκαετίας του ’90, αλλά και αρκετά θεμελιακό για αυτό που ήθελε ευθύς εξαρχής να δημιουργήσει ο Popovich. Παρατηρήστε επίσης πως το DRtg μέχρι το τέταρτο πρωτάθλημα του 2007, παραμένει «κλειδωμένο» κάτω από το 100 – ουσιαστικά οι Spurs επιβάλλουν μια λογική που κυριαρχεί στο NBA, ακριβώς την στιγμή που γεμίζει με παίκτες που θέλουν να τρέξουν και να πηδήξουν. Στην ίδια υπο-περίοδο, το offensive rating ανεβαίνει σταδιακά, προϊόν της συνύπαρξης του βασικού κορμού της ομάδας για πολλά χρόνια.

Στη δεύτερη υπο-περίοδο, αυτή της συγκρότησης powerhouses γύρω από 2-3 μελλοντικούς hall of famers, η οποία ξεκινάει το καλοκαίρι του 2007 με την έλευση Allen-Garnett στη Βοστώνη και τερματίζεται εμφατικά από τους ίδιους τους Spurs, στέλνοντας τον James πίσω στο Cleveland επτά χρόνια αργότερα, ο Popovich αντιλαμβάνεται πως οι Spurs πρέπει να γίνουν λιγότερο “Duncan-οκεντρικοί”: συμπτωματικά, ο Timmy έχει μόλις συμπληρώσει δέκα χρόνια στη λίγκα. Το μοντέλο των Spurs, επηρεασμένο και από το smallball των Suns, αρχίζει και μετατοπίζει το βαρύκεντρο στην περιφέρεια. Η επίθεση «ανοίγει», αλλά δυστυχώς το ίδιο και η άμυνα – δείτε τα αντίστοιχα ORtg και DRtg των ετών αυτών. Την απάντηση δίνει πρωτίστως ο ερχομός του Leonard, οπότε στην τριετία από το ξύλο από τους Grizzlies το ’11 μέχρι τη συντριβή των Heat το ’14, το ORtg σταθεροποιείται γύρω στο 110 και το DRtg σιγά-σιγά ξαναπέφτει.

Κοινό χαρακτηριστικό αυτών των 16 ετών η συμβατότητα με την εξέλιξη του μπάσκετ εκείνη τη στιγμή: οι Spurs επιδιώκουν να είναι πάντα αυτοί που θα πιάνουν το “zeitgeist” της εποχής και θα προπορεύονται ως οι καλύτεροι σε αυτό. Το μεγαλείο του Popovich, το οποίο είναι τρομερά πιθανό να του φέρει και ένα έκτο πρωτάθλημα στο όχι τόσο μακρινό μέλλον, έγκειται στην δυνατότητα του να προσαρμόζεται με τον καλύτερο δυνατό τρόπο στις αλλαγές που συντελούνται στη λίγκα και να απαντά στις νέες προκλήσεις.

Case study #2: Ball & player movement

Πάμε να πάρουμε για παράδειγμα το μπάσκετ των Spurs στα καλύτερα του, δηλαδή τέσσερα χρόνια πριν, όταν στέφθηκαν για τελευταία φορά πρωταθλητές. Το 2013-14 λοιπόν, οι Spurs ήταν η πρώτη ομάδα σε πάσες, assists, secondary assists (πάσες που καταλήγουν σε assist εντός δύο δευτερολέπτων και μιας ντρίμπλας) και assists adjusted (το άθροισμα assists, secondary assists και assists που καταλήγουν σε ελεύθερες βολές), καθώς και έκτοι σε potential assists (πάσες που καταλήγουν θα μπορούσαν να μετατραπούν σε καλάθι, αλλά καταλήγουν σε άστοχο σουτ, λάθος ή κερδισμένο foul). Παράλληλα, ήταν πέμπτοι στα assisted field goals και πέμπτοι από το τέλος στα unassisted. Πρέπει να τονίσουμε, επίσης, πως η σημασία των potential ή secondary assists είναι εξίσου κρίσιμη ως προς την ποιοτική αξιολόγηση μιας επιθετικής λειτουργίας όσο και οι assists, αφού αναδεικνύουν πληρέστερα πως ξεδιπλώνεται από την αρχή ως το τέλος ένα σύστημα – ακόμα και οι πρώτες πάσες είναι κρίσιμες, για να οικοδομηθεί πάνω τους ένα αποτελεσματικό play μέσα σε χρονικό διάστημα δευτερολέπτων. Είπαμε: διαλεκτική Popovich. Αυτά όσον αφορά στην ομαδική προσπάθεια και συμμετοχή στην επίθεση.

Όσον αφορά στην ταχύτητα και διάρκεια κίνησης: πρώτοι σε touches, σε frontcourt touches (κάνοντας τους Duncan, Tiago Splitter και Diaw κομβικούς συμμέτοχους στο playmaking της ομάδας) και σε δευτερόλεπτα ανά touch, περιορίζοντας δραματικά το iso (20οι σε πόντους ανά touch), τις ανυπόμονες επιθέσεις (22οι στην διάρκεια κατοχής) και το ανώφελο ντριμπλάρισμα (25οι σε μέση ντρίμπλα ανά touch).

Όλο αυτό όμως συνδυαζόταν με ένα ασταμάτητο τρέξιμο παικτών και μπάλας, που γέμιζε διαρκώς τους χώρους, αποδομώντας όποιες αμυντικούς σχεδιασμούς είχε ο αντίπαλος και ξεβιδώνοντας τους αρμούς που κρατούν συμπαγές ένα αμυντικό πλάνο: πρώτοι σε συνολική ταχύτητα (σε πόδια και μίλια), μέση ταχύτητα, μέση ταχύτητα στην επίθεση και δεύτεροι σε μέση ταχύτητα στην άμυνα.

Τι σημαίνουν όλα αυτά; Πως για να φτάσει μια ομάδα, με ήδη υπερβολικά πολλά μίλια στο κοντέρ της να ανταγωνιστεί την ιδιαίτερα αθλητική και versatile ομάδα των ήδη δις πρωταθλητών Heat, θα έπρεπε να τους κάνει να τρέχουν και να μη φτάνουν, επιβάλλοντας έναν ολοκληρωτικό, δεσποτικό έλεγχο του παιχνιδιού, εκμεταλλευόμενοι τις δεξιότητες των Duncan, Diaw, Leonard, που τους επέτρεπαν να κάνουν πολλά περισσότερα από όσα τους επίτασσε η παραδοσιακή αντίληψη για τη θέση τους.

Case study #3: pace & space

Η μισή αλήθεια των πραγμάτων είναι ό,τι το pace & space, δηλαδή ο έλεγχος πάνω στο ρυθμό (συνήθως γρήγορος) και στον χώρο (συνήθως ανοιχτός), είναι το modus operandi του σύγχρονου μπάσκετ. Όμως, η άλλη μισή αλήθεια βρίσκεται στους Sex Pistols στον Popovich: κακώς οι ομάδες προσπαθούν να αντιγράψουν τους Warriors, γιατί για να παίξεις το μπάσκετ των Warriors, πρέπει να έχεις τους παίκτες των Warriors. Δεν είναι ότι αυτά αφήνουν αδιάφορους τους Spurs, απλώς επιλέγουν να έχουν τον ρυθμό και τους χώρους (άρα τα σουτ, άρα όχι μόνο τρίποντα), που αυτούς βολεύουν.

Στο pace (δηλαδή οι κατοχές ανά 48′), οι Spurs από το 1998 μέχρι σήμερα παίζουν… βασικά το ίδιο παιχνίδι: όπως κινείται η λίγκα, κινούνται και αυτοί – άντε 2,2 επιθέσεις περισσότερες ή 3,6 επιθέσεις λιγότερες από τον μέσο όρο. Όχι αυστηρά, αλλά συνήθως, αυτό το χαρακτηριστικό εντοπίζεται σε franchise που χαρακτηρίζονται από διαχρονικότητα, δηλαδή περισσότερο Celtics, Lakers, Spurs παρά Bulls, Pistons, Warriors. Επίσης, αν παρατηρήσετε την διακύμανση του pace1)Στον πίνακα που παραθέτουμε, δείτε τις κατηγορίες pace και relative pace σε σχέση με την υπόλοιπη λίγκα, είναι μάλλον όχι τυχαίο ό,τι οι ομάδες που συνήθως φτάνουν τουλάχιστον μέχρι τους Τελικούς στο σύγχρονο μπάσκετ είναι αυτές που ρίχνουν τον ρυθμό και όχι αυτές που τον ανεβάζουν (μόνη εξαίρεση οι Celtics του Auerbach, που τελειοποίησαν τον αιφνιδιασμό, αλλά είπαμε: στο σύγχρονο μπάσκετ).

Στα τρίποντα, οι Spurs έχουν αυξήσει σε αυτά τα 20 χρόνια τα εύστοχα τρίποντα και τις προσπάθειες (από 3,4 στα 10,4 την σεζόν 1998-99 στα 8,9 στα 24,4 φέτος). Αυτό μας βγάζει ένα μέσο ποσοστό ευστοχίας των αυξανόμενων τριπόντων, το οποίο κυμαίνεται στο 37% – το εντυπωσιακό, ωστόσο, είναι πως η διασπορά γύρω από αυτό το νούμερο σε όλα αυτά τα χρόνια είναι πολύ μικρή. Με το παραπάνω, θέλουμε να πούμε πως η ένταξη περίπου ενός ένα έξτρα εύστοχου τρίποντου κάθε τέσσερα χρόνια και δύο προσπαθειών κάθε τρία ήταν ιδιαίτερα ομαλή για τόσο μεγάλη περίοδο, προϊόν της στρατηγικής διατήρησης αρχών και κορμού του franchise.

Για του λόγου το αληθές, δείτε στον παρακάτω πίνακα τις αυξομειώσεις σε τρίποντα, σουτ και ποσοστά στην εικοσαετία – σε γενικές γραμμές, αυτές είναι πολύ μικρές στο 3P%. Ενδιαφέρον επίσης είναι ό,τι οι μεγάλες αυξομειώσεις σε προσπάθειες και εύστοχα παρατηρούνται στις χρονιές που, όπως προαναφέραμε, άλλαξε το αγωνιστικό πλάνο απότομα (π.χ. 1999-01, 2009-11, 2015-17), είτε προκειμένου να προσαρμοστεί σε μια νέα συνθήκη είτε ως καρπός αυτής της προσαρμογής (βλ. 2004-05, 2006-07). Περιττό, ωστόσο, να αναφέρουμε πως πόσο μικρές ήταν οι αυξομειώσεις μέσα σε αυτό το μεγάλο διάστημα στην παραγωγικότητα της ομάδας (βλ. πόντους).

Τέλος, «πως συγχρονίζεται η επίθεση των Spurs από το τρίποντο με τα δεδομένα της λίγκας;», θα σας πω εγώ2)θα έλεγα «θα με ρωτήσετε», αλλά αποφεύγω να το θέσω στην κρίση σας.

Στον παρακάτω πίνακα, βλέπετε τις κατατάξεις των Spurs στις αντίστοιχες κατηγορίες (σαν να παίζατε roto στο fantasy ένα πράγμα) από τη σεζόν 1998-99. Μόλις τις μισές χρονιές το San Antonio ήταν στην πρώτη δεκάδα των εύστοχων τριπόντων, μόλις έξι στην πρώτη δεκάδα των προσπαθειών για τρίποντο (και χαμηλά στη δεκάδα) και το κυριότερο: με εξαίρεση την πρώτη – και ψιλομίζερη – σεζόν της δυναστείας τους, ήταν μόνιμα στις πρώτες 10-11 ομάδες στο ποσοστό ευστοχίας (πέντε φορές, η πιο εύστοχη ομάδα).

Συνδυάστε την σταθερά μετριότατη ποσοτικά επιθετική παραγωγή και το διαχρονικά συγκλονιστικό FG% και θα συνειδητοποιήσετε πως, ως προς το σουτ, στο San Antonio, δεν υπάρχει παρά ένας νόμος και αυτός βιβλικός: επιλέγουμε το οικονομικότερο σουτ με την καλύτερη απόδοση. Τρίποντο; Τρίποντο. Δίποντο; Δίποντο.

Take that for data.
Όλα αυτά τα «τεκμήρια σταθερότητας», σημαίνουν πως παίζουν ακόμα το ίδιο μπάσκετ οι Spurs; Όχι βέβαια.

Πάνω από όλα το σύστημα

Μετά από την πραγματικά επική κατάκτηση της Ευρωλίγκα το 2002 στη Μπολόνια, ο Željko Obradović, σε έναν φονικό συνδυασμό μεθυστικής δικαίωσης και κλασικού θράσους «γιούγκου», αναφώνησε:

Που ξέρεις… Επειδή πάντα βάζω κίνητρα ίσως του χρόνου να θελήσω να το πάρω με τον… Σβορώνο.

Το παραπάνω κολλάει στη φετινή σεζόν στο San Antonio. Με πολύ τόλμη, προτείνω πως η φετινή σεζόν αποτελεί σίγουρα μια από τις πέντε σπουδαιότερες στην Ιστορία των Spurs! Πως αλλιώς να αντιμετωπίσεις μια ομάδα που χάνει τον καλύτερο της παίκτη και τον μελλοντικό HoF βασικό PG της για το 1/3 της σεζόν;

Λίγο ο νωπός τότε τραυματισμός του Kawhi και οι πρώτες εικόνες του να περπατάει σαν εβδομηντάχρονος, λίγο η ενδυνάμωση Rockets-Thunder-Wolves-Nuggets, λίγο η αποψίλωση της frontline και η μέτρια περσινή χρονιά του Aldridge, δημιουργούσαν ένα πλέγμα από το οποίο δεν μπορούσε να δει κάποιος πως θα ξεφύγει ο “Pop”. Αμ δε! Ο Popovich οδηγεί ένα πραγματικό ασθενοφόρο (μόνο Forbes-Murray-Mills έχουν παίξει σε όλα τα παιχνίδια), γεμάτο «γερόντια» (29,4 έτη, τρίτος μεγαλύτερος μ.ο. στη λίγκα), πολύ κάτω από το όριο ταχύτητας (δεύτερο χειρότερο pace με 94,6) – μόνο που αυτό είναι απολύτως τεθωρακισμένο (δεύτερο Drtg με 103,5). Το San Antonio αυτή τη στιγμή παίζει το πιο «κόντρα» μπάσκετ της σημερινής εποχής και ο Popovich για άλλη μια φορά ανακατεύει την τράπουλα.

Δείτε παραδείγματος χάριν πως αντιμετωπίζει ο “Pop” την ένδεια σε ψηλούς, ακόμα και σε συνθήκη χωρίς τον Leonard (ο οποίος μοιραία θα είναι η ναυαρχίδα στις smallball πεντάδες), αναδεικνύοντας τον Danny Green, ως «κλειδί» σε μια ομάδα με δεδομένους επιθετικούς περιορισμούς, αλλά με άμυνα που κάνει θραύση. Ο Green μετατρέπεται από catch&shoot παίκτη σε οργανικό δυναμό της motion offense του Popovich, η οποία μπορεί να αγκαλιάζει κυριολεκτικά οποιονδήποτε έχει τουλάχιστον το ταλέντο του Davis Bertans. Για την άμυνα δεν το συζητάμε – είναι σκέτο δυναμό.

Ή δείτε τον Dejounte Murray. Παρότι άγουρος ακόμα, έχει την ταχύτητα και το μάκρος που χρειάζονται οι Spurs στα αντισυμβατικά τους σχήματα και που θα τους βοηθήσει στις περιστροφές και σε άμυνα και rebounds κοντά στο καλάθι, όπου δεν περισσεύουν ακριβώς και τα «φόβητρα».

Οπότε, ναι! Και με τον… Σβορώνο να έπαιζε ο Popovich, αν αυτός είχε τα σωματικά χαρακτηριστικά και τις βασικές αγωνιστικές δεξιότητες (πάσα, σουτ) που θα του επέτρεπαν να είναι οργανικό μέλος οποιασδήποτε πεντάδας επινοήσει ο Popovich που θα αναδιατάσσει συνεχώς τον υπαρκτό χώρο προς όφελος των Spurs, και πάλι θα κέρδιζε!

Case study #4: Mentality

Ίσως η πιο εμβληματική στιγμή της φετινής σεζόν ως τώρα (που δεν περιλαμβάνει τη λέξη “Manu”), είναι ο αγώνας της 17 Νοέμβρη3)Οk, μόλις είδα πόσο περίεργα διαβάζεται αυτό… κόντρα στους Thunder ένα μήνα μέσα στη σεζόν. Οι Spurs, χωρίς Leonard-Parker, βρίσκονται στο -17 στο τέλος του πρώτου δωδεκαλέπτου και από εκεί και πέρα, σουτάρουν σαν τρελοί – ω ναι! – από το τρίποντο, ανοίγουν το rotation μέχρι τον 12ο παίκτη και «στραγγαλίζουν», προεξαρχόντων των Green-Anderson, την πληθωρική OKC. Μονοψήφια διαφορά στο τέλος του ημιχρόνου, ισοφάριση στο τέλος του τρίτου δωδεκαλέπτου, νίκη με 104-101 στο τέλος. Το comeback που έκαναν ήταν το τρίτο μεγαλύτερο στην Popovich era.

Και φυσικά αυτό συνοδεύεται από ένα πραγματικό ρεσιτάλ του Popovich, τόσο κατά τη διάρκεια, όσο και στο τέλος του αγώνα.

Τι σημαίνει λοιπόν το “Spurs Basketball”;

Σημαίνει να παίζουν εν έτει 2018 παλαιάς κοπής “scissor cut” για να γλεντήσουν τους Nuggets. Το πως βρίσκει ο Gasol τον Ginobili και το πως ο δεύτερος συγχρονίζεται με το σκριν του πρώτου είναι αρρωστημένα άρρωστο.

Σημαίνει να σε καλεί ο “Pop” την ημέρα του draft και να κλαις με αναφιλητά επειδή, μετά από θητεία στο κολέγιο χωρίς υποτροφία, ξέρεις ότι θα αποκτήσεις champion pedigree, αφού πρώτα θα έχεις φάει 2-3 χρόνια πάγκο με το κουτάλι.

Σημαίνει να πηγαίνεις διακοπές με τον Tim Duncan στο Saint Croix και να του πιστώνεις την καριέρα σου.

Σημαίνει να ενθαρρύνεις την ομάδα να τιμήσει μια ημέρα που γιορτάζει μόλις το 0,0006% του παγκόσμιου πληθυσμού για να αναγνωρίσεις την διαφορετικότητα των ανθρώπων σου.

Σημαίνει να ψοφάς να κάνεις χαβαλέ με τους συμπαίκτες σου…

…και ακόμα και με τον ίδιο σου τον προπονητή.

Σημαίνει να «φέρνεις το τσίρκο στην πόλη» (μην ξεχάσουμε και τη γαλλική εκδοχή του) και να το διατηρείς στην ίδια κατάσταση μέχρι τα 40 του – τόσο ώστε να έχει πιθανότητες να γίνει all-star το 2018! Και εμάς να μας κάνει να παραμιλάμε.

Σημαίνει ο μεγαλύτερος αστέρας του franchise να είναι ένας περίεργος τύπος που κάνει high-five στο πουθενά, ψυχανεμίζεται στο άκυρο, μυρίζει τον εαυτό του (ή αντιπαλεύει φανταστικά ζουζούνια, ίσως;) ή που του βρωμάει το Gatorade… αλλά τέλος πάντων, δεν το κάνει και θέμα. Εδώ δεν το κάνει θέμα, όταν «γλεντάει» τον Mourning, τον Ibaka, τον Howard, τον DeAndre Jordan, ξανά τον Ibaka, τον Griffin… Εντάξει, γενικότερα, «δεν το έχει» με τους πανηγυρισμούς, τι να κάνουμε τώρα…

Σημαίνει αυτοί που τον διαδέχονται κάτω από το καλάθι, all-stars και πρωταγωνιστές, να μαθαίνουν από την αρχή το Spurs basketball, χωρίς όμως να απολέσουν τις αρετές που τους έκαναν πρωταγωνιστές. Ακόμα κι αν σημαίνει πως ο βλοσυρός “Pop” θα ζητήσει συγγνώμη.

Σημαίνει ο προπονητής σου να είναι ο άρχοντας του “deadpan“, εκτός αν τσαντιστεί, αν δεν τσαντιστεί ή αν πανηγυρίζει.

Τέλος, σημαίνει, γαμώτο μου, να μιλάς στους ανθρώπους για τους ανθρώπους και τα πραγματικά τους προβλήματα.

The following two tabs change content below.

Aris Tolios

Αναγνώστης του The Ball Hog, βρέθηκε σε αυτό επειδή είχε μπάρμπα στην Κορώνη, για να προσθέσει το τελευταίο λιθαράκι γραφικότητας. Έχει αγαπήσει με τη σειρά τους Suns, τους Sonics, τους Knicks, τους Clippers, τους Mavericks, τους Warriors και τους Hornets, αλλά πιο πολύ θα παραμένει ταγμένος στη Δύση (και ειδικά στην Pacific). Φτερνίζεται λέξεις σε χιλιάδες και νιώθει περήφανος που σε κάθε κείμενο, η πλατφόρμα του επισημαίνει πως οι προτάσεις του παραείναι μεγάλες. Έχει σταματήσει να ανησυχεί και έχει μάθει να αγαπά τον αναπόφευκτο υποκειμενισμό και ζει για να περνάει καλά, διαβάζοντας μεγάλα κείμενα. Γράφει για τον εαυτό του στο τρίτο ενικό.

References
1 Στον πίνακα που παραθέτουμε, δείτε τις κατηγορίες pace και relative pace
2 θα έλεγα «θα με ρωτήσετε», αλλά αποφεύγω να το θέσω στην κρίση σας
3 Οk, μόλις είδα πόσο περίεργα διαβάζεται αυτό…

1 Comment so far. Feel free to join this conversation.

  1. Mr.White January 21, 2018 at 17:57 -

    Συγχαρητηρια! Το πιο ενδιαφερον αρθρο για την πιο ενδιαφερουσα ομαδα του ΝΒΑ!