Ένα από τα highlight της σεζόν μας ήρθε νωρίς για φέτος, καθώς τα ξημερώματα της 1ης Νοεμβρίου ο Derrick Rose σημείωσε 50 πόντους στην πλάτη των Utah Jazz, οδηγώντας την -εύλογα κακή φέτος- Minnesota σε μία οριακή επικράτηση μέσα στη Minneapolis.
Oι Λουκάς Μοσχούλας και Άρης Τόλιος γράφουν με αφορμή την “πενηντάρα” του D-Rose, αλλά όχι για αυτήν.
Φωτογραφία από το Ringer.com
Ημέρα σαν Παραμύθι
Και δεν είναι μόνο τα τρία ρεκόρ που κατάφερε να δημιουργήσει ο Rose: πέρασε το career high του των 42 πόντων που είχε σημειώσει στην MVP χρονιά του, πέτυχε την τέταρτη πενηντάρα στο NBA για φέτος σε μόλις οκτώ παιχνίδια1)Πράγμα που είχαμε να δούμε από τις σεζόν που μεσουρανούσε ο Wilt Chamberlain, όταν πέντε φορές μέσα σε 19 ημέρες το φθινόπωρο του ‘61 και άλλες πέντε φορές σε 11 ημέρες το φθινόπωρο του ’62, γέμισε το αντίπαλο καλάθι με τουλάχιστον 50 πόντους., αλλά και έγινε ο πρώτος πρώην MVP που σημειώνει 50 πόντους τόσα χρόνια μετά την στέψη του, οκτώ για την ακρίβεια.
Γενικότερα, από το πρωί της ημέρας του αγώνα είχαν βγει δηλώσεις του Rose στον Sam Charania, όπου ανέφερε το πόσο δύσκολα πέρασε αφότου ξεπέρασε τους τραυματισμούς του στην Νέα Υόρκη, αλλά και τους Cleveland Cavaliers. Πως έπρεπε να καταλάβει ότι το σώμα του δεν θα ήταν πια το ίδιο. Οι γιατροί τού τόνισαν ότι το σώμα του χρειάζεται ξεκούραση για να μπορέσει να αντέξει τους ρυθμούς του NBA, και όλα αυτά λόγω του τρόπου παιχνιδιού του και της έντασης που βγάζει στο παρκέ, που συνεπαγόταν τεράστια καταπόνηση.
Ο Rose το κατάλαβε, και στις δύο προηγούμενες χρονιές του ήταν αυτός που ζητούσε -και έπαιρνε- μέρες ξεκούρασης. Στους Knicks έπαιξε 64 παιχνίδια, ενώ πέρσι στους Cavs -που έμεινε μέχρι το trade deadline- μόλις 16. Για το τελευταίο, βέβαια, ανέφερε ότι δεν του άρεσε ο ρόλος του στην ομάδα και αυτός ήταν και ένας από τους λόγους που απουσίαζε αρκετά.
Κλείνοντας με τις δηλώσεις του, θέλουμε να τονίσουμε ένα κομμάτι που μας έκανε εντύπωση και αυτός ήταν ο τρόπος που δέχτηκε το ότι θα είναι συμπαίκτης με τον LeBron. Ανέφερε χαρακτηριστικά ότι “είναι πολύ δύσκολο για έναν επαγγελματία μπασκετμπολίστα να δεχτεί να είναι συμπαίκτης με έναν παίκτη που έμαθε να ανταγωνίζεται”. Όπως δήλωσε χαρακτηριστικά: “είχα μάθει από τα πρώτα χρόνια μου στην λίγκα ότι ο LeBron είναι ο μεγάλος μου αντίπαλος. Ότι έπρεπε να τον νικήσω για να καταφέρω να πετύχω τον στόχο μου” και αν σε όλα αυτά προσθέσουμε και τον μικρό ρόλο που είχε στους Cavaliers, γίνεται πιο εύκολα κατανοητό το γιατί δεν μπόρεσε να προσφέρει στο Cleveland.
Και ενώ αυτές οι δηλώσεις του έκαναν τον γύρο του διαδικτύου, ήδη είχε γίνει γνωστό ότι απέναντι στους Jazz o Jeff Teague δεν θα αγωνιστεί, λόγω ενός προβλήματος στον αριστερό αστράγαλο, ενώ ο Jimmy Butler είχε αρνηθεί να παίξει θέλοντας να πιέσει για ένα trade. O Thibodeau, βέβαια, σε δηλώσεις του -που προφανώς και δεν πίστεψε κανείς- είπε ότι ήθελε να τον ξεκουράσει.
Ο δρόμος, λοιπόν, για την 50άρα είχε στρωθεί με ροδοπέταλα και ο Derrick Rose ήταν εκεί για να επιβεβαιώσει ότι επέστρεψε.
Το Παραμύθι, όμως, έχει και Δράκο
Όμως υπάρχει και η άλλη όψη. Δεν έχουμε φίλο ή συγγενή τον Derrick Rose. Ήταν όμως συγκινητικό να βλέπει κανείς τον πρώην MVP, που μοιάζει να τον καταράστηκαν οι αρχαίοι Έλληνες θεοί, επειδή μόλις στα 22 του πέταξε πολύ ψηλά πολύ νωρίς, διαπράττοντας “ύβρη”, να συγκινείται, κάτω από ιαχές “M-V-P”. Μπροστά στις κάμερες εμφανίστηκε ένας άνθρωπος, με πρόσωπο σκαμμένο, σκιά του παλιού εαυτού του, να λαμβάνει ένα τεράστιο “recognize” από οπαδούς, που μέχρι πριν λίγους μήνες δεν ήταν “δικοί του”, για την πορεία της καριέρας του και τις προσδοκίες που έμειναν στη μέση.
Όμως, το πρωί της επόμενης μέρας, σκεπτόμενοι αρχικά τι θα μπορούσε να γραφτεί, και με τη βοήθεια των δικηγόρων του Ball Hog Δημήτρη Μαντζούκα και Γιάννη Χάτσιου, θυμηθήκαμε πως για τον Rose εκκρεμεί μια υπόθεση βιασμού –και μάλιστα, όχι από αυτές που κυριαρχούνται από νέφη μέχρι και σήμερα (όπως η υπόθεση του Kobe με την Katelyn Faber το 2003), αλλά από τις άλλες, αυτές που μοιάζουν βάσιμες.
Και χωρίς περιστροφές: η αλήθεια είναι ότι ξενερώσαμε.
Δεν μπορούμε να μην ενστερνιστούμε την άποψη ότι ο Rose είναι ένας καταπληκτικός παίκτης, καθώς ακόμα και η σκιά του παλιού εαυτού του είναι μια κλάση ανώτερη από πολλούς τωρινούς. Αλλά, όπως δεν μπορούμε να ξεχάσουμε το πόσο παικταράς ήταν, δεν μπορούμε να προσπεράσουμε και την υπόθεση βιασμού που είναι μπλεγμένος.
Και μπορεί να έχει αθωωθεί σε πρώτο βαθμό, αλλά αυτό ίσως δεν είναι αρκετό για να τον δικαιώσει. Αφενός γιατί ξέρουμε πόσο δύσκολο είναι να αποδειχθεί ο βιασμός, αφετέρου, ακόμα και αν πιστέψουμε τον Rose και τους φίλους του και τα πράγματα έχουν γίνει ακριβώς όπως είπαν και πως η συμπεριφορά του κινείται στα όρια της νομιμότητας και δεν σηκώνει φυλάκιση, παραμένει ένας εντελώς μαλάκας τύπος, τον οποίον δεν μπορούμε για κανένα λόγο να θαυμάσουμε ό,τι και αν κάνει μέσα στο παρκέ. Και πέρα απ΄ αυτό, σε όλη τη διαδικασία της δίκης η συμπεριφορά του ίδιου και των δικηγόρων του προς την κοπέλα ήταν εγκληματικά ανήθικη και άτιμη.
Κάποια πράγματα είναι πολύ πιο σημαντικά από το πόσο όμορφα μπορείς να πετάξεις μια μπάλα μέσα στο καλάθι.
Δύο Άνθρωποι ή Ένας;
Ένας πολύ εύστοχος προβληματισμός, επομένως, αφορά στο κατά πόσο μπορούμε να διαχωρίσουμε τον άνθρωπο από το έργο του. Ή, αλλιώς, αν μπορούμε να διαχωρίσουμε τον αθλητή Rose από τη διασημότητα Rose. Και εδώ, πιθανότατα, η απάντηση βρίσκεται κάπου στη μέση.
Σίγουρα δεν μπορούμε να το διαχωρίσουμε πλήρως, αφού το έργο του είναι που κάνει τον ίδιο διάσημο και τις πράξεις του να έχουν κοινωνικά σημαντικό αντίκτυπο, πέρα από αξιόποινες ή μη. Υπό αυτή την έννοια, κανένας αθλητής δεν είναι υποχρεωμένος να είναι πρότυπο και αν δεν καταδικαστεί σε δικαστήριο, δεν έχει άλλη τυπική υποχρέωση να απολογηθεί για τίποτα.
Όμως, ακόμα πιο σίγουρα δεν μπορούμε να το ταυτίσουμε, γιατί αυτό θα σήμαινε πως οι αθλητές επιδρούν στην κοινωνία με έναν και μόνο τρόπο, δηλαδή να παίζουν μπάσκετ. Θα σήμαινε, επίσης, πως οι πράξεις ενός ανθρώπου είναι μόνο αυτές που κάνει στο επάγγελμα του ή στην κύρια ενασχόληση του ή στο οτιδήποτε τον κάνει διάσημο. Θα σήμαινε, ακόμη, πως το σώμα του αθλητή είναι αντικείμενο, προγραμματισμένο για να επιτελεί συγκεκριμένες λειτουργίες και τίποτα άλλο –κάτι όχι διαφορετικό από ένα ρομπότ. Θα σήμαινε, τέλος, πως αντιλαμβανόμαστε τον αθλητισμό και τους αθλητές ως “γυάλα” αποκομμένη από την υπόλοιπη κοινωνία και τις διεργασίες της και όχι ως κοινωνική κατασκευή, που διαπερνάται από κυρίαρχα πρότυπα, κυρίαρχες υποκουλτούρες, κυρίαρχες ιδεολογίες. Είναι προφανές πως τίποτα από αυτά δεν ισχύει.
Αντιθέτως, όπως μας μαθαίνουν οι –πολύ σημαντικές στις κοινωνικές επιστήμες- θεωρίες σώματος, ένας από τους σημαντικότερους λόγους για την εξωαγωνιστική βία αθλητών είναι ότι μαθαίνουν από νωρίς να χρησιμοποιούν το σώμα τους ως μέσο για την επίτευξη στόχων και εργαλείο επιτυχίας, ή ακόμα και επιβολής. Πολύ χοντρικά, ένας άνθρωπος που μαθαίνει να κερδίζει αυτό που θέλει, χρησιμοποιώντας το σώμα του για να επιβληθεί σε εμπόδια που προκύπτουν στο διάβα του.
Όλα αυτά τα λέμε γιατί αποτελούν παράγοντες διαμόρφωσης συγκεκριμένων προτύπων (με εξαιρέσεις και διαφορετικές εντάσεις, βεβαίως) αθλητών που αλλοτριώνονται από νεαρή ηλικία από το πιθανότατα έτσι κι αλλιώς προβληματικό περιβάλλον και διαπαιδαγωγούνται να παίρνουν αυτό που τους αντιστοιχεί “ως άνδρες” με τη ρώμη και τη δύναμη τους.
Όλα αυτά είναι αρκετά φανερά στον Rose στην υπόθεση βιασμού. Για να καταλάβετε τι εννοούμε, παραθέτουμε το σχετικό άρθρο το οποίο αναφέρει με πλήρη λεπτομέρεια όλες τις πτυχές της δίκης του Rose. Προσοχή, λεπτομέρειες, ατάκες στη δίκη και γεγονότα, όχι εικασίες και πάντα με σεβασμό στην ανωνυμία του θύματος.
Υπάρχει, λοιπόν, η πιθανότητα -όπως αναφέραμε και πιο πάνω- να είναι ένας ειδεχθής βιαστής. Υπάρχει η πιθανότητα να μην είναι βιαστής, αλλά ένας υποκριτής που δέχεται να αφηγηθεί τα επιχειρήματα που ετοίμασε η ακριβοπληρωμένη υπεράσπιση του2)Αν έχεις δει Suits καταλαβαίνεις τι εννοούμε., προκειμένου να την σκαπουλάρει, ακόμα κι αν στην πορεία έχει τελεστεί ένα ανθρωποφάγο “character assassination” του φερόμενου θύματος, με βασική αμυντική γραμμή το με πόσους άντρες είχε πάει στη ζωή της η κοπέλα, και δίνοντας μάχη για να δημοσιοποιηθεί το όνομά της, εκβιάζοντας την έτσι να αποσυρθεί.
Όμως, υπάρχει και η σοβαρή πιθανότητα ο Rose να μην καταλαβαίνει τη σημασία των λόγων του και γιατί αυτοί είναι σεξιστικοί και ηθικά απαράδεκτοι, ακριβώς επειδή μέχρι την ενηλικίωση, η διαπαιδαγώγηση του δεν περιλάμβανε τέτοιου είδους “μαθήματα”. Όχι φυσικά ότι ως ενήλικος δεν είναι απολύτως υπεύθυνος, νομικά ή αλλιώς, των πράξεων του.
Εν τέλει, το αν είναι ο Rose βιαστής, δεν μπορεί παρά να είναι αντικείμενο δικαστικής καταδίκης ή/και σιωπηλής καταδίκης στη συλλογική συνείδηση. Η περίπτωση της δίκης του O.J. Simpson είναι χαρακτηριστική: χάρη σε ελάχιστους μόνο “νομικισμούς” και επικαλούμενη ευρύτερα κοινωνικά φαινόμενα, η υπεράσπιση του πέτυχε την αθώωση του, όχι όμως –όση σημασία έχει αυτό– την καταδίκη του στη συλλογική συνείδηση.
Άρα, κλείνουμε το θέμα; Βασικά όχι, διότι μέχρι τώρα εξηγήσαμε για ποιους λόγους ο επαγγελματίας αθλητής δεν κρίνεται μεμονωμένα, αλλά ολιστικά και πως στατιστικά οδηγείται πολύ συχνότερα από άλλες κοινωνικές κατηγορίες σε εξωαγωνιστικές επιθέσεις, από καυγάδες σε κλαμπ και ξυλοδαρμούς συζύγων, μέχρι υποθέσεις βιασμού.
Διαχωρισμός Παίκτη-Προσωπικότητας
Ορθώς, λοιπόν, θα πρέπει σε έναν πλήρη απολογισμό της προσωπικότητας του Derrick Rose να αναφέρεται και αυτή η υπόθεση. Από την άλλη πλευρά, και ένας θύτης, δεν είναι εσαεί και σε όλες τι εκφάνσεις της ζωής του θύτης. Και ναι, οι δικηγόροι είναι αδίστακτοι, το ξέρουμε. Όταν γράφουμε κάτι για τον Rose σήμερα ως μάθημα ζωής, ως δικαίωση του αθλητή Rose, ως μια απίστευτη έκρηξη συναισθήματος και ταλέντου που κανονικά δεν θα έπρεπε να συμβεί ποτέ, κι όταν λέμε σε κάποιον να παραδειγματιστεί, ή όταν συγκινούμαστε από αυτό, δεν συγκινούμαστε για την κάλυψη ενός (ίσως) βιαστή, δεν τον φέρνουμε σαν πρότυπο ανθρώπου, ούτε λέμε κάτι του τύπου “παιδιά, βιάστε και θα γίνετε superstar”. Το κάνουμε για μια αθλητική πορεία που έφτασε σε ένα απίστευτο peak πολύ νωρίς, μέσα από μια οδυνηρή ως τότε εμπειρία, στα πλαίσια ενός μοναδικού narrative, στην πτώση του τραυματισμού, τη γενική χλεύη και (ακούσια ίσως, πραγματική όμως) ψυχολογική διαδικασία διάλυσης του από τα media και τους θεατές, την κατάθλιψη κ.ο.κ., σε μια ετεροχρονισμένη -και ίσως στιγμιαία μόνο- δικαίωση, σε ένα συγκεκριμένο πλαίσιο.
Το μάθημα και η έμπνευση εκφεύγουν σε έναν βαθμό από το πραγματικό πρόσωπο Derrick Rose, και γίνονται, τρόπον τινά, μια “ταινία”, ένα σχετικά ανεξάρτητο αφήγημα. Και αυτό ακριβώς είναι που έχει να δώσει πράγματα. Και ένα από αυτά που έχει να δώσει on the side είναι και αυτή η κουβέντα εδώ πέρα. Όπως για παράδειγμα μπορείς να δεις το Shining και την Οδύσσεια του Διαστήματος αφήνοντας -στιγμιαία- στην άκρη το ότι ο Kubrick πιθανότατα, ήταν ένα αδίστακτο κτήνος.
Γελάμε με τον Lance Stephenson και τα καραγκιοζιλίκια του, ενώ έδερνε την κοπέλα του, όπως και πολλές άλλες περιπτώσεις NBAers. Απλά κάπου είναι δύσκολο να κρατάμε το τεφτέρι του καθενός, να δούμε αν φταίει το περιβάλλον και το σύστημα για το πώς είναι ένας άνθρωπος, να δούμε πού γέρνει η ζυγαριά καλών-κακών.
Και, τέλος πάντων, ο Rose, o κάθε Rose, και όποιος έχει -αν έχει- τέτοιους σκελετούς στην ντουλάπα του, πιθανότατα θα την βγάλει λάδι στο τέλος. Σκατά. Και το να τον πούμε εμείς “μαλάκα”, ή να μην “χαρούμε” ιντερνετικά -ή προσωπικά- για μια 50άρα στο παιχνίδι του, δεν νομίζουμε ότι θα αλλάξει κάτι ούτε στην ζωή του, ούτε και θα κάνει τι απόψεις που τον βγάζουν λάδι να πάψουν να υφίστανται, σε περίπτωση που ο βιασμός είναι το κεντρικό σημείο της αντίδρασης για την χτεσινή τρέλα. Η αναφορά και η κουβέντα μπορεί να το κάνουν, ιδίως σε καθημερινές ιστορίες ξεπλύματος και κουβέντες για γυναίκες, για πρεζάκια, για, για για…
Απλά πάντα επιστρέφουμε στο αν ένα έγκλημα σημαίνει ότι από το γεγονός και έπειτα ότι κάποιος δεν έχει δυσκολίες. Και πού θέτουμε την γραμμή στο να “δικαιολογούμε” στον διάλογό μας πράξεις λόγω του παρελθόντος, του περιβάλλοντος, ό,τι, και πού όχι. Και αν μια πράξη πλέον σβήνει για πάντα κάπου από τον χάρτη του μυαλού μας έναν άνθρωπο ή το έργο ενός ανθρώπου.
Κάμερα σε Εμάς
Κλείνοντας να πούμε ότι πρόθεσή μας δεν είναι ούτε να δικάσουμε, ούτε να καταδικάσουμε τον Rose. Το focus δεν είναι σε αυτόν, αλλά σε όλους εμάς, και κυρίως στην περιρρέουσα άρνησή μας να δεχτούμε αυτό που συνομολογήσαμε στην αρχή: ότι ο Rose είναι άνθρωπος, κάνει ανθρώπινα λάθη ή εγκλήματα και οφείλει να δικαστεί ή να καταδικαστεί ως τέτοιος, χωρίς περισσότερα ή λιγότερα ελαφρυντικά.
Είναι πραγματικά λυπηρή η άρνηση πολλών από εμάς να δεχθούμε πως τα σύμβολα ως σχήματα είναι άφθαρτα και τέλεια, αλλά οι άνθρωποι φθαρτοί και ατελείς. Και πρέπει να είναι σαφές πως οποιαδήποτε κίνηση, που έγκειται σε μια τέτοια δική μας άρνηση μέσα στα πλαίσια του δημόσιου διαλόγου, πυροδοτεί μια αντίστροφη κίνηση που αλληθωρίζει προς έναν κόσμο πιο άδικο και πιο άνισο. Άθελα μας (;) περιγράφουμε έναν κόσμο γεμάτο γυναίκες που “θέλουν να φάνε λεφτά από τον διάσημο”, γυναίκες που “τα ζητάει ο οργανισμός τους”, γυναίκες που προορίζονται για αντικείμενα όσων διαθέτουν κοινωνική ισχύ, γυναίκες που παρασέρνουν τους άνδρες. Ποιος ξέρει, ίσως πιστεύουμε ακόμα πως η Εύα παρέσυρε τον Αδάμ στο προπατορικό αμάρτημα και από τότε μας έχει πάρει ο διάολος.
Και δυστυχώς, μόνο και μόνο επειδή συγκινηθήκαμε με το όποιο στιγμιαίο ή παντοτινό σύμβολο ανθρώπινου αγώνα Derrick Rose (διότι αυτό ήταν το ζήτημα, όχι το ότι παρακολουθήσαμε 50 πόντους να μπαίνουν), δεν σημαίνει πως, ακόμα και την επόμενη μέρα, όταν επιστέψει και πάλι η νηφαλιότητα, πρέπει να αφήσουμε έστω και μισό εκατοστό στον πραγματικό και όχι συμβολικό ανθρώπινο πόνο και στην απαράδεκτη αδικία που συναντά ο άνθρωπος, όχι από τη μοίρα, αλλά από άλλο άνθρωπο.
Loukas Moschoulas
Latest posts by Loukas Moschoulas (see all)
- 2019-20 Previews: Toronto Raptors - October 21, 2019
- 2019-20 Previews: San Antonio Spurs - October 20, 2019
- 2019-20 Previews: Oklahoma City Thunder - October 18, 2019
- 2019-20 Previews: Minnesota Timberwolves - October 17, 2019
- 2019-20 Previews: Millwaukee Bucks - October 15, 2019
| ↑1 | Πράγμα που είχαμε να δούμε από τις σεζόν που μεσουρανούσε ο Wilt Chamberlain, όταν πέντε φορές μέσα σε 19 ημέρες το φθινόπωρο του ‘61 και άλλες πέντε φορές σε 11 ημέρες το φθινόπωρο του ’62, γέμισε το αντίπαλο καλάθι με τουλάχιστον 50 πόντους. |
|---|---|
| ↑2 | Αν έχεις δει Suits καταλαβαίνεις τι εννοούμε. |
Με κάνεις να ντρέπομαι που είχα δώσει λεφτά για jersey των επί Σικάγο ημερών του. Εξαιρετικό άρθρο, καλό είναι να θυμόμαστε/μας θυμίζετε και την άλλη πλευρά των αθλητών. Γιατί στις μέρες μας εύκολα ξεχνάμε ή αν θέλετε εύκολα θάβεται ένα θέμα σαν αυτό.
Στην 50αρα και γω τον αποθέωσα. Άλλωστε αυτό είναι και το νόημα του αθλητισμού.
Στο θέμα του βιασμού όμως ειμαι100% εναντίων του.
(κάτι τέτοια άρθρα σας κάνουν την καλύτερη ΝΒΑκη σελίδα του γαλαξία) (τι σελίδα δηλαδή; τόμοι ολόκληροι)